Klauzula terminu pałtności na fakturze
W codziennym życiu handlowym faktura, będąca dokumentem wystawianym przy sprzedaży towarów lub świadczeniu usług, pełni istotną rolę w ujawnianiu relacji handlowych między stronami oraz określaniu wartości towaru lub usługi. Choć w Tureckim Kodeksie Handlowym nie dokonano formalnej definicji faktury, to w Artykule 229 Kodeksu Procedur Podatkowych znajduje się jej opis.
Zgodnie z nim faktura to "dokument handlowy wydany przez przedsiębiorcę sprzedającego towar lub wykonującego usługę, mający na celu przedstawienie klientowi kwoty, którą klient jest zobowiązany uregulować za sprzedany towar lub wykonaną usługę".
Wynika z tego, że faktura jest dokumentem potwierdzającym wykonanie wcześniej ustalonej umowy między stronami. Dlatego też istnienie ważnej relacji umownej między stronami jest warunkiem koniecznym.
Mimo braku formalnej definicji faktury w Kodeksie Handlowym, Artykuł 23 pod nagłówkiem "Faktura i Potwierdzenie Listu" określa, że osoba nabywająca towar lub korzystająca z usługi może żądać od przedsiębiorcy sprzedającego towar lub wykonującego usługę faktury, na której powinno być zawarte potwierdzenie zapłaty.
W tym samym artykule stwierdzono, że "osoba, która otrzyma fakturę, jeżeli nie złożyła zastrzeżeń co do jej zawartości w ciągu ośmiu dni od daty otrzymania, uważa się za zaakceptowaną jej treść".
To oznacza, że faktura stanowi środek dowodowy między stronami, a brak sprzeciwu w ciągu określonego czasu oznacza akceptację treści faktury. Najczęstszym problemem w zastosowaniu tego artykułu jest kwestia terminu płatności zawartego na fakturze. W celu rozstrzygnięcia sporów dotyczących tego zagadnienia między różnymi izbami sądowymi, Sąd Najwyższy, poprzez Ogólnokrajową Izbę Orzekającą, podjął się jednoczenia orzecznictwa w dniu 27.06.2003 r., wydając orzeczenie o numerze 2001/1 E. i 2003/1.
Orzecznictwo Sądu Najwyższego
Wśród izb cywilnych Sądu Najwyższego istnieje pełna zgoda co do tego, że w przypadku ustalenia poprzez pisemną umowę lub istniejący zwyczaj handlowy, możliwe jest żądanie dodatkowej opłaty za odroczenie terminu płatności (tzw. vade farkı). Niemniej jednak między stronami umowy, w sytuacji braku pisemnej umowy lub ustanowionego zwyczaju dotyczącego zastosowania vade farkı oraz braku sprzeciwu wobec faktury w ciągu ośmiu dni, pojawiły się różnice zdań między Izbami Cywilnymi Sądu Najwyższego.
Z tego powodu, w dniu 27.06.2003 r., przyjęto decyzję o jednolitej linii orzeczniczej podjętą przez Zjednoczoną Radę Orzekającą Sądu Najwyższego w sprawie 2001/1 E. i 2003/1. W rezultacie ustalono poniższe zasady dotyczące stosowania terminu płatności (tur. vade farkı):
1. Jeżeli w istniejącej pisemnej umowie między stronami ustalono zastosowanie terminu płatności, wysłana faktura z terminem płatności stanowi jedynie powiadomienie dla drugiej strony, a brak sprzeciwu w określonym terminie nie będzie miało skutków prawnych.2. W przypadku braku zapisu o zastosowaniu terminu płatności w istniejącej pisemnej umowie między stronami, nawet jeśli nie zostanie zgłoszony sprzeciw w ciągu ośmiu dni od otrzymania faktury z innym terminem płatności, niemożliwe jest jednostronne zmienienie podstawowej treści umowy dotyczącej zapłaty, co skutkuje brakiem możliwości jego żądania.3. Jeżeli między stronami nie ma pisemnej umowy dotyczącej zastosowania terminu płatności, ale istnieje ustalony zwyczaj handlowy w tej kwestii, to w przypadku niezgłoszenia sprzeciwu w ciągu ośmiu dni od otrzymania faktury, termin płatności może być stosowany.4. W przypadku braku pisemnej umowy lub zwyczaju dotyczącego termin płatności między stronami umowy, ale przy zachowaniu ważnej relacji umownej, wprowadzenie zapisu o termin płatności na fakturze, wysłanej do drugiej strony i brak sprzeciwu w ciągu ośmiu dni, skutkuje jedynie ostatecznym ustaleniem treści faktury, bez możliwości żądania odmiennego terminu płatości przez drugą stronę.
Comments