top of page
Szukaj
Zdjęcie autoraJoanna Kuruçaylıoğlu

Deportacja obcokrajowca z Turcji - przyczyny i procedura

Przepisy dotyczące deportacji obcokrajowca z Republiki Tureckiej zostały enumeratywnie wymienione w art. 52–60 Ustawy nr 6458 o obcokrajowcach i międzynarodowej ochronie (6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu; YUKK).

Zgodnie ze zdarzeniami wymienionymi w art. 54 YUKK, wobec obcokrajowca, który spełnia przesłanki jednej albo więcej określonych sytuacji, obligatoryjnie wydawana jest decyzja deportacyjna. Decyzję tę wydaje albo przez instrukcje Głównego Dyrektorstwa Urząd ds. Obcokrajowców (Göç İdaresi Genel Müdürlüğü) albo urząd wojewódzki (valilik; art. 53 YUKK).


Zgodnie z określonym w decyzji deportacyjnej miejscem, obcokrajowiec jest wysiedlany do kraju pochodzenia (menşe ülke), kraju tranzytowego (transit gideceği ülke) lub kraju trzeciego (üçüncü ülke; art. 52 YUKK).


Do wydania decyzji deportacyjnej kwalifikuje się:

  • skazany za popełnienie przestępstwa, za które wymierzono dwa lub więcej lat bezwzględnej kary pozbawienia wolności, gdzie po zakończeniu odbywania rzeczonej kary rozpatrywana jest decyzja deportacyjna (fakultatywna deportacja; art. 54 ust. 1lit. a YUKK w zw. z art. 59 TCK);

  • osoba kierująca organizacją terrorystyczną, członek tej organizacji oraz osoba ją wspierająca albo osoba kierująca zorganizowaną grupą przestępczą dla zysku, członek tej grupy oraz osobą ją wspierająca (art. 54 ust. 1 lit. b);

  • posłużenie się fałszywymi informacjami i/lub fałszywym dokumentem przy wjeździe do Republiki Tureckiej, na wizie i pozwoleniu na pobyt stały (art. 54 ust. 1 lit. c);

  • zapewnianie środków utrzymania w „niesłuszny/nieprawowity” sposób podczas przebywania w Republice Tureckiej (art. 54 ust. 1 lit. ç);

  • stwarzanie zagrożenia dla porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego albo zdrowia publicznego (art. 54 ust. 1 lit. d);

  • przekroczenie okresu więcej niż 10 dni od daty ważności wizy, obowiązku wizowego lub anulowania wizy (art. 54 ust. 1 lit. e);

  • anulowanie pozwolenia na pobyt (art. 54 ust. 1 lit. f);

  • co najmniej dziesięciodniowe pogwałcenie pobytu, licząc od przekroczenia terminu wskazanego w pozwoleniu na pobyt, i niezaakceptowanie uzasadnienia o przedłużeniu pozwolenia (art. 54 ust. 1 lit. g);

  • wykonywanie pracy bez uzyskania pozwolenia na pracę (art. 54 ust. 1 lit. ğ);

  • pogwałcenie przepisów dotyczących zgodnego z prawem wjazdu do i wyjazdu z Republiki Tureckiej (art. 54 ust. 1 lit. h);

  • wykazanie wjazdu na teren Republiki Tureckiej, mimo nałożonego zakazu wjazdu (art. 54 ust. 1 lit. ı);

  • osoba, której aplikacja o międzynarodową ochronę została odrzucona, , ponieważ nie kwalifikowała się do uzyskania statusu ochrony międzynarodowej; aplikacja, która została oceniona jako niedopuszczalna; osoba, która wycofała aplikację również po upłynięciu terminu na jaki została wydana ochrona lub po anulowaniu ochrony, wydana ostatnia decyzja zgodnie z YUKK i innymi prawnymi postanowieniami pozostawania na terenie Republiki Tureckiej nie jest przyznana. Osoby aplikujące o przyznanie statusu ochrony międzynarodowej, albo takowy status posiadający, mogą fakultatywnie zostać deportowane tylko w związku ze stwarzaniem poważnego zagrożenia dla bezpieczeństwa państwowego albo porządku publicznego, które w związku z tym zostaną skazane prawomocnym wyrokiem sądowym (art. 54 ust. 1 lit. i w zw. z art. 54 ust. 2);

  • nie opuszczenie Republiki Tureckiej w ciągu 10 dni od otrzymania decyzji o odmowie przedłużenia pozwolenia na pobyt (art. 54 ust. 1 lit. j).

Wyjątek obligatoryjnej deportacji dotyczy przypadków wymienionych w art. 55 YUKK. Mimo spełnienia jednej albo więcej przesłanek określonych w art. 54 YUKK, w art. 55 YUKK określone są kontratypy wyłączające deportację. Do tych sytuacji zalicza się:

  • obawa, że w kraju, do którego ma zastać wysłana osoba deportowana, grozi jej kara śmierci, tortury, nieludzka albo godząca w podstawowe prawa człowieka kara lub zachodzą poważne wątpliwości, że będzie odpowiednio traktowana (art. 55 ust. 1 lit. a);

  • wzgląd na problemy zdrowotne, wiek, ciążę, gdzie podróż wiąże się z ryzykiem (art. 55 ust. 1 lit. b);

  • brak możliwości kontynuowania leczenia choroby zagrażającej życiu w kraju, do którego osoba ma być deportowana (art. 55 ust. 1 lit. c);

  • korzystanie z pomocy dla pokrzywdzonych, będących ofiarą handlu ludźmi (art. 55 ust. 1 lit. ç);

  • bycie ofiarą psychicznej, fizycznej bądź seksualnej napaści do zakończenia leczenia, które w związku z tym jest odbywane (art. 55 ust. 1 lit. d).

Ocena oraz wydanie decyzji deportacyjnej następuje nie później niż w ciągu 48 godzin od wystąpienia przesłanki określonej w art. 54 YUKK i wszczęcia postępowania deportacyjnego. Decyzja deportacyjna wraz z uzasadnieniem jest dostarczana do obcokrajowca lub jego ustawowego przedstawiciela bądź reprezentującego jego interesy prawne adwokata. Jeżeli obcokrajowiec nie ma adwokata, decyzja deportacyjna oraz zasady odwołania się od niej przedstawiane (dostarczane) są bezpośrednio obcokrajowcowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu.

W ciągu 15 dni od otrzymania decyzji deportacyjnej obcokrajowiec, jego przedstawiciel ustawowy bądź adwokat mogą złożyć wniosek do sądu administracyjnego (idare mahkemesi). Podmiot składający wniosek do sądu, zobowiązany jest również powiadomić zaskarżany organ. Sąd rozstrzyga wniosek o zasadności decyzji deportacyjnej w ciągu 15 dni. Jest to decyzja ostateczna. Na wniosek obcokrajowca, podczas trwania rozprawy sądowej, postępowania sądowego, aż do rozstrzygnięcia sprawy nie zostanie on deportowany.


W stosunku do obcokrajowca może zostać orzeczony tymczasowy środek zapobiegawczy w postaci nadzoru administracyjnego. Nadzór administracyjny jest wydawany przez urząd wojewódzki w przypadku:

  • ryzyka ucieczki lub zniknięcia obcokrajowca;

  • naruszenia przepisów dotyczących wjazdu i wyjazdu z Republiki Tureckiej;

  • posługiwania się fałszywymi i nieprawdziwymi dokumentami;

  • braku zaakceptowanego uzasadnienia opuszczenia Republiki Tureckiej w wyznaczonym okresie, w którym obcokrajowiec nie opuścił kraju;

  • tworzenia zagrożenia z punktu widzenia porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego i zdrowia publicznego.

Obcokrajowiec, wobec którego został orzeczony nadzór administracyjny jest odsyłany do Ośrodka Deportacyjnego (Geri Gönderme Merkezi). Nadzór administracyjny nie może przekroczyć okresu 6 miesięcy. Jednakże, w przypadku braku współpracy ze strony obcokrajowca, m.in. w postaci nie podawania prawdziwych danych, okres ten może być przedłużony o czas, nie dłuższy niż 6 miesięcy. Urząd wojewódzki co miesiąc sprawdza czy nadzór administracyjny jest wymagany.


Zasadność nadzoru administracyjnego, jego przedłużanie co miesiąc jest oceniane i wyniki z uzasadnieniem są przekazywane obcokrajowcowi, przedstawicielowi ustawowemu lub adwokatowi. W przypadku braku reprezentacji obcokrajowca przez adwokata, jemu lub jego przedstawicielowi ustawowemu są przekazywane decyzje, pouczenia określające warunki odwołania się od nich i terminy ich dotyczące.


Obcokrajowiec, jego przedstawiciel ustawowy lub adwokat może zaskarżyć decyzję nadzoru administracyjnego do Sulh Ceza Hakimliği. Zaskarżenie decyzji nie wstrzymuje wykonania nadzoru administracyjnego. Decyzja jest wydawana w ciągu 15 dni i jest ona ostateczna.


W sytuacji wydania decyzji deportacyjnej o opuszczeniu Republiki Tureckiej (Türkiye’ye Terke Davet), obcokrajowiec otrzymuje czas od 15 do 30 dni na wyjazd z kraju, określony w rzeczowej decyzji. W przypadku nieopuszczenia kraju w określonym terminie, wobec obcokrajowca obligatoryjnie stosowany jest nadzór administracyjny.


Decyzja deportacyjna odnosząca się do opuszczenia Republiki Tureckiej nie jest wydawana przy niżej wymienionych sytuacjach:

  • ryzyka ucieczki lub zniknięcia obcokrajowca;

  • naruszenia przepisów dotyczących wjazdu i wyjazdu z Republiki Tureckiej;

  • posługiwania się fałszywymi i nieprawdziwymi dokumentami;

  • posługiwania się przez pracowników fałszywymi dokumentami w celu uzyskania pozwolenia na pobyt;

  • tworzenia zagrożenia z punktu widzenia porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego i zdrowia publicznego.

Obcokrajowiec z Ośrodka Deportacyjnego lub w przypadku braku zastosowania środka nadzoru administracyjnego, z miejsca, w którym przebywa, jest transportowany w asyście odpowiednich funkcjonariuszy egzekwowania prawa (genel kolluk kuvvetleri) do granicy państwa tureckiego.


Paszport i inne dokumenty obcokrajowca mogą być zatrzymane do czasu deportacji. Wydatki związane z wyjazdem z Republiki Tureckiej pokrywa obcokrajowiec. Istnieje możliwość opłacenia brakującej części kosztów podroży lub jej całości przez Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. Do czasu zwrotu poczynionych nakładów na powrót obcokrajowca do wyznaczonego kraju, nie otrzyma on możliwości wjazdu na teren Republiki Tureckiej. W przypadku niepokrycia kosztów podroży mogą zostać nałożone na obcokrajowca określone w przepisach ograniczenia, które zostaną usunięte po opłaceniu kosztów podroży.


Do kosztów powstałych przy deportacji, zgodnie z art. 104 Ustawy nr 6183 wobec zobowiązania obcokrajowca (dłużnika) do zwrotu nakładów poczynionych przez państwo deportujące, nie stosuje się okresu przedawnienia roszczenia. Zgodnie z art. 21 ust. 3 Ustawy nr 4817 o pozwoleniu na pracę dla obcokrajowców, w przypadku pracy wykonywanej przez obcokrajowca bez zezwolenia, oprócz decyzji deportacyjnej pracownik-obcokrajowiec oraz pracodawca otrzymują karę administracyjną w wysokości 11.796,00 TRY.

W tym przypadku pracodawca lub jego zastępca i małżonek oraz dzieci deportowanego są zobowiązani do pokrycia kosztów związanych z kosztem zakwaterowania, kosztów powrotu do kraju przeznaczenia oraz, w razie potrzeby, kosztów leczenia.


Źródła:

Ustawa nr 6458: Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/04/20130411-2.htm (stan z dnia: 8.10.2021);

Ustawa nr 5237 Türk Ceza Kanunu https://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5237.html (stan z dnia: 8.10.2021);

Ustawa nr 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.3.6183.pdf (stan z dnia: 8.10.2021);

Ustawa nr 4817 Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4817.pdf (stan z dnia: 8.10.2021).



コメント


bottom of page