Twoje prawa w tureckim szpitalu – co musi wiedzieć Polak, gdy nie zna tureckiego. Prawa pacjenta, tłumacz, odmowa leczenia, zgoda na zabieg

Co jeśli nie mówisz po turecku? Czy możesz odmówić leczenia? Kiedy przysługuje Ci tłumacz?

Turcja od lat przyciąga coraz więcej obywateli Polski – nie tylko turystów, ale też osób, które zdecydowały się tu zamieszkać na stałe lub na dłużej. Choć kraj oferuje wiele udogodnień dla cudzoziemców, sytuacja komplikuje się, gdy trafiamy do szpitala – często nie znając języka, nie wiedząc, co podpisujemy, ani jakie mamy prawa.

W tym artykule wyjaśniamy w prosty sposób, jakie prawa przysługują Ci jako pacjentowi w tureckim szpitalu, nawet jeśli nie znasz języka tureckiego.

1. Masz prawo do informacji – także w języku, który rozumiesz

Zgodnie z art. 15 ust. 1 tureckiej Ustawy o Prawach Pacjenta (Hasta Hakları Yönetmeliği):

„Pacjent ma prawo do pełnej informacji o swoim stanie zdrowia, diagnozie, proponowanym leczeniu, ryzyku i skutkach ubocznych – w sposób zrozumiały dla pacjenta.”

➡️ To oznacza, że masz prawo do informacji w języku, który rozumiesz. Jeżeli nie mówisz po turecku, masz prawo poprosić o tłumacza lub o pomoc osoby trzeciej (np. członka rodziny, przyjaciela lub tłumacza przysięgłego).

📌 Praktyka: W publicznych szpitalach nie zawsze dostępni są tłumacze, ale możesz skorzystać z aplikacji tłumaczeniowych lub sprowadzić własnego tłumacza. W szpitalach prywatnych (np. w dużych klinikach w Antalyi, Stambule czy Izmirze) tłumacz często jest zapewniony w ramach obsługi międzynarodowych pacjentów.

2. Masz prawo odmówić leczenia

Zgodnie z art. 18 ust. 1 tej samej Ustawy:

„Pacjent ma prawo odmówić proponowanego leczenia lub zażądać jego zakończenia, chyba że odmowa narusza zdrowie publiczne.”

✅ Oznacza to, że nawet jeżeli lekarz zaleca hospitalizację lub zabieg, masz prawo odmówić – oczywiście po otrzymaniu pełnej informacji o konsekwencjach tej decyzji.

📌 Uwaga: Jeżeli Twoje życie lub zdrowie są w bezpośrednim niebezpieczeństwie i nie jesteś w stanie wyrazić woli (np. jesteś nieprzytomna), lekarz może podjąć decyzję o leczeniu w trybie ratunkowym bez Twojej zgody.

3. Masz prawo do zgody na zabieg – świadomej i dobrowolnej

Zgodnie z art. 24 Ustawy o Prawach Pacjenta:

„Bez wyraźnej zgody pacjenta nie można podjąć żadnego zabiegu diagnostycznego, terapeutycznego ani chirurgicznego, z wyjątkiem sytuacji nagłych.”

Zgoda musi być:

świadoma – czyli poprzedzona wyjaśnieniem wszystkich aspektów,

dobrowolna – bez nacisku,

wyrażona najlepiej na piśmie (szczególnie przy zabiegach operacyjnych).

📌 Przykład: Jeśli personel medyczny wręcza Ci dokumenty po turecku i prosi o podpis, masz prawo zażądać tłumaczenia i wyjaśnienia ich treści. Nigdy nie podpisuj czegoś, czego nie rozumiesz – nawet „na szybko”.

4. Masz prawo do godności i poszanowania

Turecka konstytucja (art. 17) oraz ustawa o prawach pacjenta zapewniają pacjentom poszanowanie godności osobistej, prywatności oraz prawo do leczenia z zachowaniem intymności.

📌 W praktyce:

• Możesz zażądać obecności osoby tej samej płci przy badaniu intymnym.

• Możesz poprosić o zasłonięcie części ciała podczas badań lub zabiegów.

  
  

5. Masz prawo do dostępu do dokumentacji medycznej

Zgodnie z art. 16 Ustawy o Prawach Pacjenta:

„Pacjent ma prawo wglądu do dokumentacji medycznej, a także do uzyskania kopii.”

➡️ Możesz poprosić o wypis ze szpitala, historię choroby, wyniki badań, a nawet ich tłumaczenie – choć w praktyce często trzeba je samodzielnie zlecić tłumaczowi przysięgłemu.

6. Gdzie się zgłosić, jeśli Twoje prawa zostały naruszone?

Jeśli uznasz, że Twoje prawa jako pacjentki zostały naruszone, możesz:

1. Złożyć skargę do dyrekcji szpitala – ustnie lub pisemnie.

2. Skontaktować się z İl Sağlık Müdürlüğü – czyli Wojewódzkim Urzędem Zdrowia.

3. Zgłosić sprawę do Prokuratury lub sądu cywilnego – zwłaszcza w przypadku zaniedbania medycznego lub błędu lekarskiego.

   
   

7. Przykład z życia: „Nie rozumiałam, co podpisuję”

Pani Anna z Gdańska trafiła do szpitala w Alanyi z ostrym zapaleniem wyrostka. Zanim trafiła na salę operacyjną, pielęgniarka wręczyła jej do podpisania kilka dokumentów po turecku. Nie znała języka, podpisała – bo kazano. Po operacji okazało się, że zgodziła się także na dodatkowy zabieg, o którym wcześniej nie było mowy.

➡️ Co należało zrobić?

• Poprosić o tłumacza lub osobę mówiącą po angielsku.

• Zadzwonić do kogoś zaufanego.

• Nie podpisywać dokumentu bez zrozumienia treści.

  
  

8. Podsumowanie – Twoje podstawowe prawa jako pacjentki w Turcji

✅ Masz prawo do:

• informacji w języku, który rozumiesz,

• odmowy leczenia,

• świadomej zgody na zabieg,

• poszanowania godności i prywatności,

• wglądu do dokumentacji medycznej.

  
  

📍 Podstawa prawna:

• Hasta Hakları Yönetmeliği (Rozporządzenie o Prawach Pacjenta) z 1 sierpnia 1998 r., opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 23420,

• T.C. Anayasası (Konstytucja Republiki Tureckiej) – art. 17,

• Ustawa o Lekarzach i Ochronie Zdrowia Publicznego, nr 1219.

🔹 Masz pytania dotyczące leczenia w Turcji, chcesz przygotować pełnomocnictwo medyczne lub zgłosić zaniedbanie lekarskie? Skontaktuj się z naszą kancelarią – pomagamy Polakom w Turcji profesjonalnie i po polsku.

#Turcja #PrawaPacjenta #PolacywTurcji #SzpitalTurcja #PomocDlaPolaków #PrawoTureckie #TłumaczWTurcji #PacjentZaGranicą #OpiekaZdrowotna #PolkaWTurcji #TurcjaPorady #AdwokatTurcja #PacjentObcokrajowiec #PrawoZDniaCodziennego